DÒNG SÔNG TÊN EM

Viết cho HT Thúy Hà

Mười bảy tháng Mười. Sinh nhật của em. Cái ngày mà tôi không hề cố nhớ, nhưng vẫn mãi không quên. Thảng hoặc sớm hơn, thảng hoặc muộn hơn, nhưng dù sớm hay muộn, tôi sẽ nhớ nó với một cảm giác bình an đến lạ. Tình này, trong những ngày quá vãng, khi nó mới chớm nhú mầm, đôi khi cũng nhuốm buồn thương u uất. Nhưng càng về già, khoảng cách với những cảm xúc đó càng xa, tình xưa như một đóa hoa khô ướp trong sách cũ; giở sách ra, nhìn thấy nó là kỷ niệm lại ùa về, toàn những kỷ niệm êm đềm, man mác buồn, nhưng thanh sạch, không gợn chút tỳ vết nào như bao mối tình khác của đời tôi.

Em học sau tôi ba lớp. Hồi đó cạnh nhà tôi có một cô bé Mỹ lai tên T. Em là bạn học của cô bé đó. Lần đó, gần đến mùa nghỉ hè thứ 11 của tôi, tôi qua nhà T. coi ké TV  (lúc đó trong xóm chỉ có một hai nhà có TV). T đem cuốn lưu bút ra khoe với tôi. Và tôi cũng cầm đọc loáng thoáng lướt qua. Bạn cũng biết nội dung của những quyển lưu bút ngày xanh. Chúng na ná như nhau. Nhưng trong cuốn lưu bút này có một bài thơ ngồ ngộ, với một cái tên thật êm đềm. Tôi hỏi T. có thân với con nhỏ viết bài thơ này không. T đáp có. Tôi bảo con nhỏ này làm thơ tếu quá, chắc anh phải viết một bài thơ ghẹo nó chơi. Nói là làm, tôi viết một bài thơ ngắn, nhờ T chuyển cho cô bé đó. Năm đó em sắp lên lớp 9. Thơ qua thơ lại một thời gian, chỉ toàn qua chú chim câu liên lạc tình yêu là T. Mờ thật ra đó cũng chả phải tình yêu, chỉ là những cảm giác vui vui, thú vị. Cho tới lúc đó, tôi chưa biết mặt em. Bạn học đến nhà T chơi cả một đám sáu bảy đứa, tôi không biết em là cô nhóc nào trong số đó, nhưng cũng không hỏi T. Rồi một hôm chợt nổi cơn khùng, hay cơn cảm hứng trào dâng bất tử gì đó, tôi nhờ T nhắn với em, hăm he một bữa nào đó đẹp giời sẽ đón đường xem mặt, coi con nhỏ này mặt ngang mũi dọc ra sao mờ làm thơ ngông nghênh quá xá. (Tưởng em là Hồ Xuân Hương nữ sĩ hay sao?!) Nhưng lời hăm he đó tôi không thực hiện. Rồi thời gian trôi. Tôi học hết lớp 12. Ra trường, đi làm phụ hồ. Em lên lớp 10. Đó là năm 1983. Đầu 1984, tôi đi nghĩa vụ.

Trong số những lá thư tôi nhận được, dạo ở quân trường thằng lính mới nào cũng có nhiều thư, có nhiều lá thư của em. Đến giờ, tôi vẫn còn giữ được một ít trong số đó. Những lá thời kỳ đầu không quan trọng, tôi đã xé cuộn thuốc rê sau đó, khi ở chiến trường. Những lá còn lại là những lá mà có thời gian tôi thuộc nằm lòng.

Khi ở quân trường về phép lần đầu tôi mới biết mặt em. Đi chơi, ăn chè Yên Đỗ,  xem phim với em và vài bạn khác của T. Và chợt biết hình như đây là tình yêu. Khi trở lên quân trường, tim tôi thật sự chỉ còn hình bóng của em. Những lá thư từ đó đã đổi màu, bớt hồn nhiên tếu táo, đi sâu vào những cảm xúc lơ mơ, nhưng tôi cũng không dám viết từ nào khẳng định tình cảm của mình. Tôi yêu. Và lo âu. Và sợ. Rồi tôi sang K.

Một lần nào đó, sau một cơn say, tôi viết một lá thư khẳng định tình yêu. Tôi nói tôi yêu mà không cần đáp lại, nhưng nếu không nói thì tim tôi cứ dằn xé tôi, không sao chịu nổi. Hồi âm cho lá thư tỏ tình này, em bảo em đã có người yêu. Tôi mừng cho em, và đau cho mình. Sau đó, tôi và em trao đổi thêm hai ba lá thư nữa, với khoảng cách rất dài giữa mỗi lá. Sau một lần em gửi và tôi không hồi âm, mối tình xa của tôi kết thúc.

Khi ra quân, T hỏi tôi có muốn gặp lại em không. Tôi bùi ngùi lắc đầu. Tình xưa đã chôn dưới nấm mồ kỷ niệm. Sau khi kết thúc mối tình không đoạn kết với em tôi đã yêu Tchiete, một thiếu nữ Khmer. Tôi ngỡ tôi đã quên em. Nhưng không. Thời gian càng qua đi, những gì tôi có với em càng trở nên thiêng liêng, đẹp đẽ. Như một vì sao, em trôi qua đời tôi nhưng không biến mất. Vì trong bầu trời ký ức tôi, em vẫn sáng lung linh, xa xăm nhưng gần gũi.

19/10/2018

Sau đây là một bài thơ của HT Thúy Hà viết tặng tôi. Và một vài bài thơ tôi viết tặng em.

Tháng Năm

Tặng Nhân

Cây nhỏ nghiêng qua tới bóng chiều

Vàng đôi chiếc lá tựa cành xiêu

Cây chưa rũ hết sầu theo lá

Về rất lang thang ngỡ cánh diều

Diều bay trong nắng rụng tơ mưa

Ai căng sợi chỉ thả cho vừa

Cao nguyên heo hút nhiều tâm sự

Thao thức hồn ai dậy bốn mùa

Thành phố bây chừ ở tháng Năm

Ve kêu trên những đỉnh âm thầm

Một khoảnh khắc nào như xác bướm

Tơi tả trên đường chiếc bóng câm

Tổ quốc đang cần những lớp trai

Xa trường, gác bút, mắt nhòa cay

Có vương lại chút đời phiêu lãng

Sao mắt ta nhìn chợt mến ai

Về thăm thành phồ đầu tháng Năm

Theo trăng đang sáng một đêm rằm

Chầu chè Yên Đỗ chờ ai dẫn

Những hạt đá buồn lạnh buốt răng...

Sài Gòn, tháng 5/1984

             Huỳnh Thị Thúy Hà

Không tên

Tặng Thúy Hà

mây tím vào chiều buông tơ vương

cơn gió bay qua se sẻ dừng

vẫy bàn tay nhỏ chào anh lính

mắt buồn trông mãi hướng xa xăm

lá thư nhận được chiều hôm trước

thuộc rồi nhưng cứ ngỡ là quên

bâng khuâng anh giở ra xem lại

tiếng thở buồn theo khói thuốc vàng...

trời nghiêng vai xuống cho đêm về

những tầng mây chợt xám âm u

ngọn cỏ cúi đầu nghe lặng lẽ

chút gì xao xuyến quyện trong thư

cao nguyên không có tiếng ve kêu

chỉ lá vàng bay xuống mỗi chiều

thành phố vào mùa xanh cây lá

ai vẫn từng đêm khóc nghẹn ngào?

dãy đồi xa chìm trong hoàng hôn

ai đang đếm những bước âm thầm

nghe cả tâm hồn như chết lịm

trong cơn gió khẽ hát, vô tình...

Yên Đỗ một lần xin lỗi hẹn

trăng đêm xin chỉ bước bơ vơ

suốt đời xin mãi không quên bạn

nhưng chẳng bao giờ... chẳng bao giờ...

Long Giao, 05/1984

Mười sáu trăng tròn

mười sáu trăng buồn nhớ ai

mà ngơ ngẩn một góc trời

trăng tàn dần trong tiếc nuối

đêm này bao giờ cho phai

đèn vàng theo đêm hắt hiu

ngọn bút dại cuồng quấn quýt

những dòng chữ viết theo nhau

cho buồn dâng dâng thổn thức

chợt nhớ ngày xưa điên cuồng

chợt nhớ ngày xưa mênh mông

nắng vàng hôm đó rất trong

áo em bay rất dịu dàng...

Sài Gòn, 05/1984
         (được về phép sau kiểm tra bắn đạn thật)         

Lần đầu, lần cuối

gặp em đêm vừa buông

chợt chút gì ái ngại

liều qua giáp mặt em

mắt sầu vương tóc rối

Ôi, là em đó sao

ngỡ là không gặp nữa

sao có chút u sầu

đọng trên bờ môi nhỏ

lắng tiếng em cười vui

lắng tiếng em, hối hả

say đắm nhìn em hoài

mà sao chưa thấy đủ

đôi mắt em có gì

có gì thu hút quá

tôi gọi rất thầm thì

tên em đầy nhung nhớ

đêm ấy mình xem phim

phim dở ơi là dở

tình anh không kịp ngỏ

lòng anh buồn mênh mang

phố về đêm thanh vắng

đường về đêm thênh thang

bên em mà bối rối

hàng me vương vấn hồn

nói gì thế, em ơi

chết lòng tôi phút ấy

thôi hết, hết thật rồi

hồn hoang không còn lối...

gặp em mới lần đầu

sao đã thành lần cuối

về, tôi ru ngậm ngùi

trên âm thầm sám hối...

Sài Gòn, 05/1984

Nguyện khúc

sương đêm ướt đẫm lối mờ trăng

bãi cỏ buồn ôm gió lộng ngàn

hồn chết dần đi về tái ngộ

em - người năm cũ vẫn mơ thầm

sao sáng nghìn xa vẫn vấn vương

chuyện xưa huyễn hoặc mấy năm trường

giờ sao thương nhớ, giờ sao tiếc...

một bóng người đi mấy tủi hờn

mái tóc em dài đêm ấy xõa

bờ nhỏ buồn tênh bước lặng buông

tôi về thắp nến ru thơ ngủ

và thầm gọi mãi với yêu thương

em đã giờ đây xa thật xa

còn đâu dáng đẹp tựa đêm mơ

tôi lê thân mỏi tìm năm tháng

hồn dại cuồng rồi... khóc ngẩn ngơ

giờ chỉ còn trăng sáng lạnh lùng

và tường đá cũ dấu rêu phong

một bóng ngậm ngùi trông mấy nỗi

em hỡi tình tôi có biết không

chỉ tưởng là vui, là vui thôi

những lá thư trao gửi chút ngày

nhưng hồn hoang dã sầu nhân thế

chợt đến một ngày yêu ngất ngây

thôi đành gọi chút hồn thơ cũ

về đây nối lại khúc tơ vương

trăng ngã bóng dài trên lá rũ

tôi về ôn những đớn đau lòng...

Long Giao, 05/1984

Dòng sông tên em

tên em mênh mông dòng sông

tên em ngọt dịu trên tầng yêu thương

Sông Thúy, con sông là em

chỉ tên em cũng đủ thành sóng khơi

ru tôi suốt cả một đời

cánh buồm khát vọng tìm nơi cắm hồn

tên em tôi mãi gọi thầm

tên em trang vở còn mang nỗi niềm

hãy cho tôi ngủ triền miên

cát sông em mịn tìm quên tủi hờn

ơi dòng sông nhỏ mến thương

cho tôi chết đắm trong lòng nước em

cho tôi chết thật êm đềm

cho tôi chết... chết ngậm buồn nghìn năm...

Long Giao, 06/1984