Thứ Tư, 23 tháng 10, 2013

DỊCH THUẬT -CON DAO HAI LƯỠI - 1




Trưa này, mở hộp mail, tôi rất vui mừng nhận được mail của nhà văn, dịch giả Mai Sơn thông báo về bản dịch cuốn Three Guineas của Virginia Woolf. Rốt cuộc, tâm huyết, tình yêu của tôi cũng tìm được lối ra ở một nơi có thể gọi mà không ngượng miệng: nơi chốn của học thuật.

Dịch cuốn này, tôi không nghĩ tới tiền nong bạn ạ. Văn phong của Woolf, cả hư cấu lẫn phi hư cấu, nếu ai thích sẽ rất thích, nếu ai không thích, sẽ không bao giờ đọc nổi quá một trang. May mắn cho tôi, tôi đã tìm được ít ra một vài tâm hồn đồng điệu....

Nhưng rồi, có một điểm mà tôi vẫn băn khoăn; nó thúc giục tôi kiểm tra lại lần nữa xem mình có sơ sót gì không. Và có! Và vô cùng trầm trọng.! Không phải ở bản dịch, mà ở ngay tựa sách!  Và tôi đã  viết lời giới thiệu cuốn sách dựa trên sự hiểu sai của mình.

Dĩ nhiên, bạn vẫn biết một câu tục ngữ: "Bói ra ma, quét nhà ra rác." Câu này, ở khía cạnh chung và xã hội thì tôi nghĩ ai cũng hiểu. Nhưng ở khía cạnh những người làm việc chuyên môn, nó đáng sợ kinh khủng. Nó có nghĩa là không có gì hoàn hảo 100%; luôn luôn anh, người sáng tạo, nhà phát minh... vẫn vô tình phạm phải một sai lầm, sơ suất nào đó. Và một sơ suất có thể vùi lấp anh xuống bùn nhơ.... Chỉ xin bạn tôi nhớ một điều, không ai hoàn thiện, không gì có thể gọi là hoàn thiện... vấn đề quan trọng là chúng ta có kịp nhận ra sự không hoàn thiện củamình, và có đủ can đảm sửa chữa, khắc phục nó, dù có kịp hay không.

Ở trường hợp này của tôi, tôi may mắn đã nhìn thấy nó trước khi sách in ra, Và còn có thời gian sửa chữa. Việc tôi sai lầm và sữa chữa thế nào sẽ nằm ở một bài viết khác. Tôi chỉ muốn kết luận một câu thế này thôi, và chỉ riêng ở lĩnh vực dịch thuật thôi: "Sai lầm ai cũng có thể mắc phải, vấn đề ở chỗ bạn có dám nhìn thấy sai lầm của mình, công nhận nó, xin lỗi người đọc, và khắc phục nó hay không."

Xin hẹn sẽ giải thích chi tiết với bạn hơn ở một bài khác về chủ đề này.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét