Com chim xanh hạnh phúc - Chương 7

 

Georgette Leblanc
(Madame Maurice Maeterlinck)

Nguyễn Thành Nhân dịch

Theo bản tiếng Anh The Blue Bird For Children

của Alexander Teixeira De Mattos

Tranh minh họa của Herbert Paus 

 

 

CHƯƠNG VII
KHU NGHĨA TRANG

          Khi hai đứa bé không tiến hành một chuyến thám hiểm, chúng chơi đùa trong Lãnh địa của Ánh sáng; và đây là một niềm vui thú tuyệt vời đối với chúng, vì những khu vườn và miền thôn quê quanh ngôi đền cũng kỳ diệu không kém những tòa đại sảnh và những căn phòng làm bằng vàng bạc.

          Lá của một số loài cây rất to và khỏe, đến độ chúng có thể nằm lên trên chúng; và, khi một cơn gió rung động những chiếc lá, hai đứa bé đu đưa như đang ngồi trên võng. Ở đó luôn là mùa hè và không bao giờ có một khoảnh khắc tăm tối của đêm;  nhưng chúng nhận biết được các giờ nhờ màu sắc khác biệt của chúng; có các giờ màu hồng, màu trắng, màu xanh trời, màu tím hoa cà, màu xanh lá và màu vàng; và tùy theo các sắc độ của chúng, những bông hoa, trái cây, chim chóc, bươm bướm và những mùi hương cũng đổi thay, khiến cho Tyltyl và Mytyl rất đỗi ngạc nhiên. Chúng có đủ mọi loại đồ chơi mà chúng có thể ước ao. Khi đã chơi đùa mệt, chúng nằm duỗi người trên lưng của những con thằn lằn dài và to như những chiếc thuyền nhỏ, chạy nhanh vòng quanh những lối mòn của khu vườn, trên lớp cát trắng tinh và có thể ăn được giống như đường. Khi chúng khát nước, Nước rũ những bím tóc của mình vào cốc làm bằng những bông hoa to lớn; và hai đứa bé uống thẳng từ những bông hoa loa kèn, uất kim hương và bìm bìm. Nếu chúng đói, chúng hái những thứ quả sáng lóng lánh đã tiết lộ khẩu vị của Ánh Sáng với chúng và có thứ nước quả sáng chói như những tia nắng mặt trời.

          Trong một khóm bụi rậm còn có một cái hồ đá hoa trắng, sở hữu một quyền năng phép thuật: làn nước trong của nó không phản chiếu những gương mặt, mà là linh hồn của những người nhìn vào nó.

          - Thật là một phát minh ngớ ngẩn – Mèo nói, nằng nặc từ chối không chịu lại gần cái hồ.

          Các bạn độc giả thân mến của tôi, những người cũng biết rõ những ý nghĩ của ả không khác gì tôi, sẽ không ngạc nhiên về sự từ chối này. Và các bạn cũng sẽ hiểu rằng vì sao Tylô trung thành của chúng ta không sợ đi tới đó để giải tỏa cơn khát nước: gã không cần sợ để lộ những ý nghĩ của mình; vì gã là kẻ duy nhất có linh hồn không bao giờ thay đổi. Chó thân mến của chúng ta không có những cảm giác nào khác ngoài tình yêu, lòng tốt và sự tận tâm.

          Khi Tyltyl cúi xuống tấm gương phép thuật, nó hầu như luôn nhìn thấy một Con chim xanh tuyệt diệu, vì ước mong thường trực của nó đã phủ đầy tâm trí nó. Lúc đó nó sẽ chạy tới chỗ Ánh Sáng và van nài nàng:

          - Nói cho em biết nó ở đâu đi!... Chị biết hết mọi điều: hãy nói cho em biết phải tìm nó ở đâu!

          Nhưng nàng đáp lại với một giọng bí ẩn:

          - Chị không thể nói gì với em cả. Em phải tự tìm ra nó – Và vừa hôn nó, nàng vừa nói thêm – Vui lên nào; em đang ngày càng tới gần nó sau mỗi thử thách.

          Thế rồi một hôm nàng nói với nó:

          - Chị vừa nhận được một thông điệp của bà tiên Bérylune, bảo rằng có lẽ Con chim xanh đang nấp trong khu nghĩa trang… Có vẻ như một trong những người chết ở nghĩa trang đang nhốt nó trong mộ của mình.

          - Chúng ta sẽ làm gì? – Tyltyl hỏi.

          - Rất đơn giản: vào lúc nửa đêm em sẽ xoay viên kim cương và sẽ nhìn thấy Những người chết bước ra khỏi lòng đất.

          Nghe thấy thế, Sữa, Nước, Bánh Mì và Đường bắt đầu la hét và đánh bò cạp hàm răng của mình.

          - Đừng bận tâm tới họ – Ánh Sáng thì thầm nói với Tyltyl – Họ sợ Những Người Chết.

          - Tôi có sợ họ không? – Lửa nói, xù lông nhím lên – Đã có một thời tôi thường thiêu rụi họ, hồi đó thú vị hơn ngày nay nhiều.

          - Ôi, tôi cảm thấy tôi sắp bị chua – Sữa rên rỉ.

          - Tôi không sợ – Chó nói, run cả toàn thân – Nhưng nếu cậu bỏ chạy… Tôi cũng sẽ bỏ chạy… và với niềm vui lớn nhất…

          Mèo đang ngồi vuốt ria mép:

          - Tôi biết chuyện gì là chuyện gì – Ả nói, với kiểu cách bí mật thường lệ của mình.

          - Hãy giữ im lặng – Ánh Sáng nói – Bà tiên đã có những mệnh lệnh nghiêm khắc. tất cả mọi người ở lại với tôi, ở cổng nghĩa trang; hai đứa bé sẽ vào một mình.

          Tyltyl không hài lòng chút nào. Nó hỏi:

          - Chị không vào với bọn em sao?

          - Không – Ánh Sáng đáp – Chưa tới lúc đó. Ánh Sáng không thể xuất hiện giữa Những Người Chết. Ngoài ra, không có gì phải sợ. Chị không ở xa lắm; và những người đó yêu mến chị và chị cũng yêu mến họ! Tình yêu luôn tìm thấy chị…

          Nàng chưa nói dứt lời thì mọi thứ quanh hai đứa bé đã thay đổi. Ngôi đền kỳ diệu, những bông hoa sáng chói, những khu vườn tuyệt vời biến mất, nhường chỗ cho một khu nghĩa trang miền quê nghèo nàn, nằm dưới ánh trăng hiền dịu. Gần hai đứa trẻ là một số ngôi mộ, những nấm đất đầy cỏ, những chiếc thập giá bằng gỗ và những mộ bia bằng đá. Tyltyl và Mytyl cảm thấy kinh hoàng và ôm chặt lấy nhau.

    - Em sợ quá! – Mytyl nói.

- Anh không bao giờ sợ – Tyltyl lắp bắp, run lên vì sợ, nhưng không muốn nói ra.

          - Nghe em này – Mytyl hỏi – Những người chết có xấu xa không?

          - Sao, không đâu – Tyltyl nói – Họ không còn sống!...

          - Anh có gặp người nào chưa?

          - Có, một lần, lâu rồi, khi anh còn rất nhỏ…

          - Trông nó như thế nào?

- Trắng toát, rất im và rất lạnh; và nó không nói năng gì…

          - Chúng ta sẽ nhìn thấy họ chứ?

          Tyltyl nhún vai với câu hỏi này và cố gắng giữ cho giọng nói bình thản nhưng không thành công khi nó trả lời:

- Sao, dĩ nhiên, Ánh Sáng đã bảo thế mà!

          - Những người chết ở đâu? – Mytyl hỏi.

          Tyltyl ném ra xung quanh một cái nhìn sợ sệt, vì hai đứa bé không dám nhúc nhích một phân nào từ lúc chúng còn lại một mình.

          - Những người chết ở đây – Nó nói – Bên dưới lớp cỏ hay dưới những tảng đá lớn đó.

          - Có phải đó là những cánh cửa của nhà họ? – Mytyl hỏi, chỉ vào những tấm mộ bia.

          - Phải.

          - Họ có đi ra ngoài khi trời đẹp không?

          - Họ chỉ có thể ra ngoài vào ban đêm.

          - Vì sao?

          - Vì họ đang mặc áo ngủ.

          - Thế họ có ra ngoài khi trời mưa không?

          - Khi trời mưa họ ở trong nhà.

          - Nhà của họ có đẹp không?

          - Họ bảo nó rất chật hẹp.

          - Họ có con cái gì không?

          - Sao, có chứ, họ có tất cả những đứa con đã chết.

          - Và họ sống nhờ vào cái gì?

          Tyltyl dừng lại để suy nghĩ trước khi trả lời. Với tư cách là ông anh lớn của Mytyl, nó cảm thấy nó có bổn phận biết hết mọi thứ; nhưng những câu hỏi của con bé thường làm nó nhức đầu. Rồi nó nghĩ ra rằng, vì Những Người Chết sống dưới lòng đất, họ hầu như không thể ăn được bất cứ thứ gì bên trên đó; vì thế nó trả lời rất dứt khoát:

          - Họ ăn những rễ cây!

          Mytyl hoàn toàn hài lòng và quay lại với câu hỏi lớn đang xâm chiếm tâm trí nó:

- Chúng ta sẽ nhìn thấy họ chứ?

          - Dĩ nhiên – Tyltyl nói – Chúng ta sẽ nhìn thấy mọi thứ khi anh xoay viên kim cương.

          - Và họ sẽ nói gì?

          Tyltyl bắt đầu mất kiên nhẫn:

          - Họ sẽ không nói gì hết, vì họ không nói chuyện.

          - Tại sao họ không nói chuyện? – Mytyl hỏi.

          - Vì họ không có gì để nói cả – Tyltyl nói, gắt gỏng và lúng túng hơn bao giờ hết.

          - Vì sao họ không có gì để nói?

          Lần này, người anh trai bé nhỏ mất hết kiên nhẫn. Nó nhún vai, đẩy Mytyl một cái và giận dữ la lên:

          - Em thật là phiền toái!...

          Mytyl rất buồn và bối rối. Nó nút ngón cái và lặng im thin thít suốt thời gian sau đó, như thể nó đã bị đối xử một cách rất tệ hại! Nhưng một làn gió thoảng qua khiến đám lá cây kêu lên xào xạc và đột nhiên nhắc cho hai đứa bé nhớ tới những nỗi sợ và cảm giác lẻ loi của chúng. Chúng ôm chặt lấy nhau và bắt đầu trò chuyện trở lại, để không nghe thấy sự lặng im kinh khủng:

          - Chừng nào anh xoay viên kim cương – Mytyl hỏi.

          - Em đã nghe Ánh Sáng nói rồi đó, anh phải đợi cho tới nửa đêm, vì lúc đó ít quấy rầy họ nhất; đó là lúc họ ra ngoài để hít thở khí trời…

          - Giờ chưa tới nửa đêm…

          Tyltyl quay lại, nhìn cái đồng hồ nhà thờ và hầu như không còn sức để trả lời, vì hai cây kim chỉ vừa đúng cái giờ đó:

          - Nghe này – Nó nói cà lăm – Nghe này… Nó sắp đổ chuông… Đó!... Em có nghe thấy không?... 

          Và cái đồng hồ điểm mười hai tiếng.

          Lúc đó Mytyl, sợ hết cả hồn, bắt đầu dậm chân và hét toáng lên:

          - Em muốn đi khỏi chỗ này!... Em muốn đi khỏi chỗ này!...

          Dù cứng cả người vì sợ, Tyltyl cũng cố nói:

          - Không phải bây giờ… Anh sắp xoay viên kim cương…

          - Không, không, không – Mytyl kêu lên – Em rất sợ, anh trai ạ!... Đừng xoay nó!... Em muốn ra khỏi chỗ này!...

          Tyltyl cố gắng giơ tay lên một cách vô ích, nó không thể sờ vào viên kim cương vì Mytyl đang bám vào nó, đu người lên cánh tay nó với toàn bộ sức nặng và thét lên chói lói:

          - Em không muốn nhìn thấy Những Người Chết!... Họ rất đáng sợ!… Em không thể! Em sợ lắm rồi!...

          Tyltyl tội nghiệp cũng sợ không kém Mytyl, nhưng với mỗi thử thách ý chí và lòng can đảm của nó đang trở nên lớn mạnh hơn; nó đang học cách làm chủ bản thân; và không gì có thể xui giục nó bỏ quên sứ mệnh của mình. Tiếng chuông thứ mười một đã điểm.

          - Giờ khắc đang trôi qua – Nó kêu lên – Đã tới lúc rồi!

          Và nó vùng ra khỏi đôi tay của Mytyl, xoay viên kim cương…

          Sau đó là một khoảnh khắc im lặng kinh khủng đối với hai đứa bé. Rồi chúng nhìn thấy những cây thập giá lung lay, những nấm đất mở ra, những phiến đá dựng lên…

          Mytyl giấu mặt nó sau ngực của Tyltyl:

          - Họ đang đi ra! – Nó kêu lên – Họ kia rồi!... Họ kia rồi!...

          Nỗi thống khổ mà thằng bé có thể chịu đựng lớn hơn lòng can đảm. Nó nhắm mắt lại chỉ giữ cho mình không bất tỉnh bằng cách tựa vào một thân cây bên cạnh. Nó ngồi như thế khoảng một phút mà dường như với nó dài cả một thế kỷ, không dám nhúc nhích, không dám thở. Rồi nó nghe tiếng hót của lũ chim; một làn gió thơm và ấm thoảng qua mặt nó; và trên hai bàn tay, trên cổ, nó cảm thấy sức nóng ấm áp của mặt trời mùa hè êm dịu. Không hoàn toàn an tâm, nhưng không thể tin vào một phép lạ lớn lao đến vậy, nó mở mắt ra và bắt đầu la lên với niềm vui sướng và sự ngưỡng mộ.

          Từ tất cả mọi ngôi mộ hiện ra hàng ngàn bông hoa tuyệt diệu. Chúng lan trải khắp nơi, trên những lối mòn, trên những thân cây, trên bãi cỏ; và chúng cứ vươn mãi vươn mãi cho tới khi dường như chúng chạm vào bầu trời. Chúng là những bông hồng đã nở rộ, khoe ra những quả tim. Những quả tim kỳ diệu bằng vàng phát ra những tia sáng nóng bỏng, sáng rực đang trùm lên Tyltyl với sức ấm mùa hè. Những bông hồng nhún nhảy, lũ chim hót líu lo và đàn ong kêu vo ve vui vẻ.

- Anh không thể tin nổi! Chuyện này không thể có! – Tyltyl nói – Những ngôi mộ và những cây thánh giá đã trở thành thứ gì vậy chứ?

          Choáng váng và bối rối, hai đứa bé bước đi tay trong tay qua khu nghĩa trang, trên đó không còn dấu vết gì của nó, vì không có gì khác ngoài một khu vườn kỳ diệu mở ra bốn phía. Chúng rất đỗi vui mừng và sung sướng, sau nỗi sợ hãi tột cùng. Chúng đã nghĩ rằng những bộ xương xấu xí sẽ nhú lên khỏi mặt đất và rượt theo chúng, nhăn nhó những gương mặt kinh khủng; chúng đã tưởng tượng ra đủ mọi kiểu kinh hoàng. Và giờ đây, trong sự hiện diện của sự thật, chúng thấy rằng tất cả những gì chúng từng nghe kể là một câu chuyện bịp và Thần Chết không tồn tại. Chúng thấy rằng không có Những Người Chết và Cuộc Sống vẫn luôn tiếp diễn, luôn luôn, nhưng dưới hình thức mới. Những bông hoa lụi tàn tung rắc phấn hoa, để những cây hoa hồng khác ra đời, và những cánh hoa rải rác tỏa hương thơm ngát trong bầu không khí. Những thứ quả xuất hiện khi những bông hoa rụng xuống khỏi thân cây, và một con nhộng xám đầy lông biến thành một con bướm rực rỡ. Không có gì tàn lụi… Chỉ có những đổi thay…

          Những con chim đẹp đẽ bay lượn quanh Tyltyl và Mytyl. Trong số chúng không có con nào màu xanh cả, nhưng hai đứa bé mừng với phát hiện của chúng đến nỗi chúng không đòi hỏi thêm gì nữa. Ngạc nhiên và vui sướng, chúng cứ lặp đi lặp lại:

- Không có Những Người Chết!... Không có Những Người Chết!